دوهفته‌نامه نبض، ۱۵ فروردین ۱۳۹۳

این هفته با حقوق بشر در ایران

حقوق زندانیان

در آستانه سی‌و‌پنجمین سالروز جمهوری اسلامی، آیت‌الله خامنه‌ای ۹۲۰ تن از زندانیان را  مورد عفو قرار داده یا با کاهش دوره محکومت‌شان موافقت کرد. هنوز مشخص نیست آیا کسانی از زندانیان سیاسی شناخته شده نیز در میان این افراد باشند. طبق آخرین گزارش احمد شهید، گزارشگر ویژه سازمان ملل برای ایران، ۸۹۵ زندانی عقیدتی سیاسی در ایران وجود دارند که شامل ۳۷۰ کنشگر سیاسی، ۲۹۲ روحانی و فعال مذهبی، ۹۲ مدافع حقوق بشر (شامل ۵۰ کنشگر حقوق قومی)، ۷۱ کنشگر مدنی، ۳۷ خبرنگار و وبنگار و ۲۴ کنشگر دانشجوئی. وعده آزادی زندانیان سیاسی را حسن روحانی از زمان به روی کار آمدن خود تکرار کرده. با وجود آزادی ۸۰ تن در مهرماه گذشته، تغییر اساسی در وضعیت دیگر زندانیان  سیاسی ایجاد نشده.  برخی می‌گویند، دلیل اینکه روحانی گام مؤثری در این زمینه برنداشته آن است که او نگران واکنش منفی اصولگرایانی است که نسبت به سیاست نزدیکی به غرب در زمینه هسته‌ای که توسط رواحانی پیگیری می‌شود، بدبین هستند. این در حالی است که ارژنگ داوودی، زندانی سیاسی زندان مرکزی بندرعباس چهارماه گذشته را در زندان انفرادی به سر برده؛ رضا شهابی زکریا، زندانی سیاسی و کنشگر کارگری، که برای مداوا در مرخصی پزشکی به سر می‌برد به‌طور ناگهانی و برخلاف نظر پزشکان معالج، به زندان اوین فراخوانده شده؛ و دو زندانی سیاسی عرب، سید خالد موسوی و علی چبیشاط، که به مرگ محکوم شده‌اند از زندان دزفول به مکانی نامعلوم انتقال داده شده‌اند.

حقوق اقلیت‌های قومی

ایران کشوری است متشکل از قومیت‌ها و ملیت‌های گوناگونی همچون، عرب، آذری، کرد، ترکمن و اقلیت‌های دیگر. غلبه فرهنگ فارسی باعث شده، بسیاری از این قومیت‌ها در مورد آداب و رسوم محلی خود مورد تبعیض واقع شوند. گزارشگر سازمان ملل در گزارش خود اشاره می‌کند که از ماه ژانویه سال میلادی جاری تا زمان انتشار گزارش در ماه مارس، دست‌کم ۵۰ مدافع حقوق قومی، ۲۸ کنشگر فرهنگی و مدنی و ۲۰۰ کنشگر سیاسی -قومی بازداشت یا زندانی شده‌اند.  منابع بسیاری قانونی بودن این بازداشت‌ها و اتهامات را زیر سؤال برده، ادعا می‌کنند که این افراد شکنجه شده و از محاکمه‌ای منصفانه محروم بوده‌اند. اواخر ماه مارس، دو شهروند کرد به نام‌های سید ولایت حسینی و کاووس عبدالله‌زاده به جرم همکاری با پژاک به وزارت اطلاعات فرا خوانده شدند. همچنین، خبرنگار زندانی کرد، عدنان حسن‌پور به زندان مرکزی زاهدان تبعید شد. حسن‌پور خبرنگار هفته‌نامه یاسو بود که به دو زبان فارسی و کردی منتشر می‌شد. این نشریه در سال ۸۴ به جرم اقدام علیه امنیت ملی و اخلال در نظم عمومی تعطیل شد.