درس چهارم: نکات مهمی که باید به خاطر سپرد

  • جامعه‌مدنی می‌تواند منبعی برای دولت بوده، شهروندان را به دولت پیوند دهد، بر فعالیت های دولت نظارت کند، سبب شفافیت عملکرد دولت شده و دولت را در برابر نیازها و نگرانی‌های شهروندان پاسخگو نماید.
  • جامعه‌مدنی مجزا از دولت بوده و ممکن است شامل شبکه‌هایی باشد که افراد و گروه‌ها از طریق آن تعاملاتی را با دولت یا با یکدیگر انجام می‌دهند.
  • جامعه‌مدنی می‌تواند بستری مناسب را برای مشارکت عمومی گسترده در امور مدنی و سیاسی فراهم کرده و بدین‌ترتیب مشارکت فعال مردم را افزایش دهد.
  • سازمان‌های جامعه‌مدنی به‌طور عمده از دو طریق می‌توانند حقوق کلان شهروندان را تضمین کنند: سطح ملی و سطح بین‌المللی.
  • جامعه‌مدنی از طریق چهار مکانیسم رسمی می‌تواند با سازمان ملل متحد تعامل برقرار کند: ناظر رسمی، گروه‌های ویژه، فرایند دادخواهی شورای حقوق بشر و بررسی دوره‌ای جهانی.
  • ایجاد ائتلاف با سایر گروه‌های دارای ارزش‌ها، علائق و اهداف مشابه به اعضا اجازه می‌دهد که منابع خود را با هم ترکیب کرده و قدرتمندتر از هنگامی شوند که به تنهایی فعالیت می‌کرده‌اند.
  • کمپین‌های حمایتی و اطلاع‌رسانی عمومی می‌توانند از یک سو توجهات را به کم‌کاری های دولت جلب کرده و از سوی دیگر در صورت لزوم اقدامات مثبت دولت را نیز مورد تأکید قرار دهند.
  • گزارشات غیر‌دولتی مکانیسمی هستند برای نظارت و اطلاع‌رسانی در زمینه پیروی دولت از معاهدات، کنوانسیون‌ها و اعلامیه‌های بین‌المللی امضا شده توسط دولت.
  • تهیه گزارشات غیر‌دولتی فرصتی است برای گروه‌های فعال در این حوزه تا توجهات را به مسئله مورد بررسی خود جلب کرده و روابطی را با ذی‌نفعان ملی و بین‌المللی برقرار کنند.