درس
| , درس,
مکانیسم‌های مستقل از معاهدات مکانیسم‌های نظارتی هستند که مبتنی بر تعهدات الزام آور معاهدات حقوق بشر نبوده و معمولأ به آن‌ها "اعلامیه‌ها" یا "اصول" گفته می‌شود.
هر چند که اعلامیه‌های حقوق بشر مصوب مجمع عمومی سازمان ملل متحد از لحاظ قانونی الزام آور نیستند، اما قدرت بسیار زیادی دارند، زیرا توسط بیشتر
| , درس,
گروههای ویژه شورای حقوق بشر متخصصین مستقل حقوق بشر هستند که وظیفه ارائه گزارش و مشاوره در زمینه حقوق بشر با چشم‌اندازی موضوعی یا مبتنی بر کشورهای خاص را بر عهده دارند. گروههای ویژه یا تنها متشکل از یک فرد هستند (که به وی گزارشگر ویژه یا متخصص مستقل گفته می‌شود)، یا کار‌گروهی هستند متشکل از پنج بیشتر
| , درس,
شورای حقوق بشر در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۸۴ توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد تأسیس شده و جایگزین کمیسیون حقوق بشر شد (قطعنامه ۶۰/۲۵۱) که به مدت ۶۰ سال هسته سیستم حقوق بشر سازمان ملل را تشکیل می‌داد، اما همواره مورد این انتقاد قرار می‌گرفت که به کشورهایی با وضعیت نامناسب حقوق بشر اجازه عضویت می‌دهد. شورای بیشتر
| , درس,
لیست کمیته‌های مرتبط با معاهدات حقوق بشر که ایران به آن‌ها ملحق نشده‌است:
کمیته رفع تبعیض بر علیه زنان (CEDAW)
کمیته مبارزه با شکنجه (CAT)
کمیته فرعی جلوگیری از شکنجه (SPT)
کمیته کارگران مهاجر (CMW)
کمیته ناپدید شدگان اجباری (CED)
کمیته‌های مرتبط با معاهدات در عمل
از آن جا که ایران پیش بیشتر
| , درس,
هیئت‌های معاهدات در واقع کمیته‌های متشکل از متخصصین مستقل هستند که بر پیاده‌سازی معاهدات بین‌المللی حقوق بشر نظارت می‌کنند. این کار ابتدا از طریق مرور گزارشات پیاده‌سازی ارائه شده توسط کشورهای عضو انجام می‌شود. برخی از هیئت‌های معاهدات وظیفه دارند تا شکایات فردی را دریافت و بررسی کرده و تحقیقاتی بیشتر
| , درس,
سازمان ملل متحد چهار مکانیسم اجرایی اصلی را برای پیاده‌سازی معاهدات، کنوانسیون‌ها و پروتکل‌ها، و حصول اطمینان از اجرای آن‌ها توسط کشورهای عضو به کار می‌گیرد:
کمیته‌های مرتبط با معاهدات حقوق بشر
شورای حقوق بشر مبتنی بر منشور سازمان ملل
بررسی دوره‌ای جهانی مبتنی بر منشور سازمان ملل
گروههای بیشتر
| , درس,
در پایان این درس قادر به فراگیری موارد زیر خواهید شد:
مکانیسم‌های مورد استفاده برای اجرای معاهدات بین‌المللی حقوق بشر؛
مکانیسم‌های مستقل از معاهدات برای استانداردهای بین‌المللی؛ و
تأثیر مکانیسم‌های مستقل از معاهدات بر ایران.
| , درس,
اعلامیه جهانی حقوق بشر به طور گسترده به عنوان استاندارد اصلی حقوق بشر پذیرفته شده است؛ استانداردی که همه باید به‌آن احترام گذاشته و از آن حفاظت کنند.
هیئت‌های مرتبط با منشور سازمان ملل متحد بر‌اساس این منشور تأسیس شده، فعالیت های کلان حقوق بشر را انجام می‌دهند، مخاطبین نامحدود دارند، و بیشتر
| , درس,
جدول زیر اساسی‌ترین و مهم‌ترین معاهدات الزام‌آور حقوق بشر (به‌ترتیب زمان تصویب آن‌ها) و وضعیت ایران در هر یک از این معاهدات و کنوانسیون‌ها را نشان می‌دهد.
معاهده بین المللی
موضوع معاهده
وضعیت تصویب و امضاء ایران
کنوانسیون مجازات و پیشگیری از نسل کشی (دسامبر ۱۹۴۸) بیشتر
| , درس,
تصمیمات اتخاذ شده در سازمان ملل متحد به دو دسته الزام آور و غیر الزام آور تقسیم می‌شوند. اسناد الزام آور وظایف و تعهدات قانونی را تدوین و ایجاد می‌کنند (حقوق سخت یا انعطاف ناپذیر)، در حالی که اسناد غیر الزام آور توصیه‌هایی درباره خط‌مشی و روش کار ارائه می‌کنند (حقوق نرم یا انعطاف پذیر).
میثاق بیشتر